- De goedkeuring voor de staatssteun van 3,4 miljard euro die KLM tijdens de coronacrisis kreeg, is nietig verklaard door het Europees Hof van Justitie.
- De zaak tegen de staatssteun was aangespannen door de concurrerende vliegmaatschappij Ryanair.
- Ryanair vond dat sprake was van oneerlijke concurrentie.
- Lees ook: KLM betaalt laatste lening coronasteun terug aan de Staat
Het Europees Hof van Justitie heeft de eerdere goedkeuring voor 3,4 miljard euro staatssteun die KLM kreeg tijdens de coronacrisis, nietig verklaard. De zaak was aangespannen door vliegtuigmaatschappij Ryanair die hierin oneerlijke concurrentie zag.
De veroordeelde partij is de Europese Commissie, die Nederland in 2020 toestemming heeft gegeven voor de staatssteun.
Volgens het Gerecht van het EU-Hof heeft de commissie toen een fout gemaakt door onvoldoende te onderzoeken of uitsluitend KLM voordeel zou hebben van deze staatssteun, of toch ook Air France, waarmee KLM één bedrijf vormt.
Het Gerecht van het EU-Hof komt nu tot de conclusie dat ook de holding Air France-KLM en Air France zelf van de Nederlandse staatssteun konden profiteren.
Nederland vindt uitspraak over staatssteun aan KLM teleurstellend
Het ministerie van Financiën noemt de uitspraak teleurstellend. "We bestuderen het vonnis om de gevolgen en eventuele vervolgstappen in kaart te brengen", aldus een woordvoerder van het departement. Ook KLM zegt in een reactie de uitspraak te gaan bestuderen en vervolgstappen te onderzoeken.
KLM heeft de staatssteun die was uitgekeerd in de vorm van een lening in juni 2022 al terugbetaald. De tijdelijke versoepeling van Europese staatssteunregels was onder bepaalde voorwaarden mogelijk als landen noodlijdende bedrijven overeind wilden houden om de pandemie te boven te blijven.
Het is de tweede keer dat het Europees Hof zich over deze zaak buigt. In 2021 had het hof ook al geoordeeld dat de rechtvaardiging van de staatssteun niet juist was onderbouwd. Daarna moest de commissie zijn oordeel herformuleren. Dat heeft de commissie gedaan, maar ook deze nieuwe onderbouwing voor de staatssteun is dus volgens het hof niet in lijn met Europese regels.
In december haalde de Europese rechter al een streep door de goedkeuring van miljardensteun waarmee Frankrijk maatschappij Air France door de coronacrisis wilde helpen.
Ryanair eist maatregelen tegen staatssteun voor KLM
De Ierse prijsvechter Ryanair heeft de afgelopen jaren meer dan twintig rechtszaken begonnen tegen diverse Europese luchtvaartmaatschappijen die tijdens de coronaperiode. Ryanair kreeg daarbij al meermaals gelijk.
Ryanair eist dat de Europese Commissie maatregelen neemt tegen staatssteun die tijdens de coronapandemie de vrije markt zou hebben verstoord. Het uitvoerende bestuur zou deze "illegale" hulppakketten ook moeten terugeisen van de maatschappijen, schrijft de Ierse budgetluchtvaartmaatschappij.
"Een van de grootste prestaties van de EU is de creatie van een echte interne markt voor luchtvervoer. De goedkeuring van de Europese Commissie voor Nederlandse staatssteun aan Air France-KLM ging tegen fundamentele principes van EU-wetgeving in, zoals het principe van non-discriminatie op basis van nationaliteit. Het oordeel van vandaag bevestigt dat de commissie moet optreden als hoeder van het gelijke speelveld in luchttransport", stelt Ryanair.
De Ierse maatschappij eist ook dat Brussel de Nederlandse regering dwingt de staatssteun bij KLM terug te vorderen. Het is zeer de vraag hoe dit in de praktijk kan. KLM heeft alle leningen terugbetaald en beëindigde een kredietfaciliteit in april 2023, dus maakt geen gebruik meer van de verleende steun.
